Autor: Św. Ireneusz z Lyonu (ok. 130 – ok. 208), biskup, teolog, męczennik

Nie może istnieć większa lub mniejsza liczba Ewangelii. Skoro istnieją bowiem cztery zakątki naszego świata oraz cztery główne wiatry i skoro, z jednej strony Kościół rozciąga się na całą ziemię i ma za „filar i podporę” (1Tm 3,15) Ewangelią i Ducha życia, to naturalnie posiada też cztery kolumny, które tchną nieśmiertelność z każdej strony i przywracają ludziom życie. Słowo, twórca wszechświata, zasiada nad cherubinami i podtrzymuje wszystko (Ps 80,2; Hbr 1,3). Kiedy objawił się ludziom, dał nam Ewangelią o czterech kształtach, podtrzymywaną jednak przez jednego Ducha. Dawid, błagając o Jego przyjście, mówił: „Ty, który zasiadasz nad cherubami, zabłyśnij” (Ps 80,2). Cherubiny bowiem mają cztery twarze (Ez 1,6), a ich oblicza są obrazem działalności Syna Bożego.

Jest napisane: „Zwierzę pierwsze podobne do lwa” (Ap 4,7), co charakteryzuje moc, wyższość i królowanie Syna Bożego; „Zwierzę drugie podobne do wołu”, co objawia Jego rolę ofiarnika i kapłana, „Zwierzę trzecie mające twarz jak gdyby ludzką”, co jasno podkreśla Jego przyjście w ciele; „i Zwierzę czwarte podobne do orła w locie”, co wskazuje na dar Ducha wznoszącego się nad Kościołem. Ewangelie według Jana, Łukasza, Mateusza i Marka będą zatem w zgodzie z tymi czterema zwierzętami, nad którymi zasiada Jezus Chrystus.

Podobne cechy znajdują się także w samym Słowie Bożym: do patriarchów, którzy istnieli przed Mojżeszem, mówił wedle swego bóstwa i chwały; ludziom, którzy żyli pod Jego Prawem, wyznaczał funkcję kapłańską i służebną; następnie dla nas stał się człowiekiem i wreszcie posłał dar Ducha na całą ziemię, chroniąc nas w ten sposób w cieniu własnych skrzydeł (Ps 17,8)… Są zatem próżni, nieuczeni i zarozumiali ci, którzy odrzucają formę, w jakiej pojawia się Ewangelia i którzy wprowadzają większą lub mniejszą liczbę form Ewangelii niż ta, którą przedstawiliśmy.

Źródło: Przeciw herezjom, III, 11,8-9 (© Evangelizo.org)